چشمه های نفتی

چشمه های نفتی یا بهتر است بگوییم چشمه های هیدروکربوری حاصل حرکت مواد هیدروکربوری از عمق زمین به سطح هستند . به این صورت که نفت خام یا مواد گازی در سطح زمین قابل مشاهده هستند. رسیدن نفت خام به سطح زمین از طریق درز و شکاف و گسل و نیز در امتداد لایه بندی است که در نهایت ما را به لایه های نفتی رهنمون می سازد . این چشمه ها یکی از نشانه های اصلی وجود نفت در یک منطقه است و اولین نشانه های بوده اند که بشر را بوجود نفت در عمق زمین رهنمون ساخته اند در منابع تاریخی هم به استفاده هایی که از قیر طبیعی در کار ساخت ابنیه شده اشاره شده است.
مواد هیدروکربوری خروجی به حالات مختلفی همچون بیتومین ، آسفالت یا همان قیر و تار هستند.
در ایران هم چشمه های نفتی را در جاهای مختلف می توان مشاهده نمود یکی از مهمترین این چشمه ها در شهر دهلران است.
در نقاط مختلف خوزستان هم از این چشمه ها قابل مشاهده است که دو مورد را معرفی می کنیم یکی از چشمه های نفتی در مسیر جاده مسجد سلیمان به ایذه قرار دارد که نفت خام با بوی خاص آن از داخل لایه های سازند گچساران با کمک یک شکستگی به سطح رسیده است.

دومی آثار قیر در بین لایه کنگلومرای سازند بختیاری در کنار یک آبشار کوچک است به نظر می رسد این قیرها ناشی از فرسایش یک چشمه قیری قدیمی است که زمان برگزاری این سازند وجود داشته و قیرها جزوی از سیمان این سازند هستند و اکنون بر اثر گرما از داخل آن روان گشته و قابل مشاهده هستند.

در کار اکتشاف نفت علاوه بر اینکه وجود چشمه نفتی دلیلی بر وجود نفت می باشد با نمونه برداری از این مواد تعیین می کنند که این نفت مربوط به کدام سنگ مادر و یا کدام مخزن است بنابراین در می یابند در چه سازندی به دنبال نفت باشند یا اینکه این احتمال را بدهند که سازند خاصی بر اثر شکستگی ها و نشت نفت مواد هیدروکربوری از مخزن خارج شده و شاید دیگر نفتی باقی نمانده باشد.